Nieuw leiderschap en zelfsturing

Opnieuw een keuze voor zelfsturing

18 april 2016 verscheen op MT.nl dit artikel. Een mooi voorbeeld van een organisatie waar gestreefd wordt naar meer zelfsturing. In dit geval niet van een hightec automatiseerder of een andere kenniswerker-organisatie, maar van een grote bakkerij (Bakker Van Maanen, met ca. 700 mensen in dienst). Het is de moeite van het lezen zeker waard. Een open en eerlijk artikel, waarin moeite met wat er gebeurt niet wordt verbloemd. Bekijk onderstaand filmpje voor een impressie van het bedrijf en de doorgevoerde verandering:

Het begint met de overtuiging dat het anders kan

In dit geval is de verandering gestart in de top van het bedrijf. Een directeur/eigenaar die er voor gaat om het ‘anders’ te gaan doen, geïnspireerd op het veelgeprezen gedachtegoed van Ricardo Semler. Bijzonder in dit verhaal is dat de overtuiging dat het anders kan vooral leidt tot een persoonlijke transformatie. Inzicht in eigen emoties en behoeften brachten hem het inzicht dat zijn controledrang de gewenste ontwikkeling in de weg zat.

Organisaties veranderen als mensen veranderen

Nu de directie om is, is de gewenste transformatie in de organisatie zich geleidelijk aan het voltrekken. Het gaat nog niet zo snel als de directie wel zou willen. Ook dat hoort bij loslaten en mensen de ruimte geven hun vrijheid te ontdekken en te benutten. Daarbij komen ze immers ook zichzelf tegen, en het lastige thema: ‘loslaten’. Wat fraai is aan deze case, is dat de leiders voorop lopen in het zich kwetsbaar durven op te stellen.

Zelfsturing is geen techniek of kunstje

Veel organisaties zijn op zoek naar hoe ze zelfsturing kunnen implementeren. Daarmee hopen ze dat teams effectiever worden; de verwachtingen zijn terecht hoog, want er zijn goede voorbeelden en het sluit aan bij wat er in onze snel veranderende maatschappij nodig is. Tegelijk is het een denkfout om te verwachten dat dit een ‘managementconcept’ is dat kan worden uitgerold. Het is geen kunstje wat je zomaar van de ene organisatie naar de andere kan kopiëren.

Bij bakkerij Van Maanen is de verandering geworteld in het verlangen naar vrijheid. Het vrij willen zijn en dat anderen ook gunnen is een sterkere kracht dan de angst voor controleverlies en de angst voor chaos. En die kracht doet daar zijn werk.